صادرات یکی از نبض های اقتصادی
هر کشوری بوده و بدون آن اقتصاد با مشکلاتی رو به رو خواهد شد. این فعالیت
با ارسال کالایی به کشور دیگر صورت می گیرد و اگر کالایی به داخل کشور
وارد شود به این نوع کار واردات می گویند.
صادرات را به گونه های مختلفی انجام می دهند که باید به نوع موقت و قطعی
آن اشاره کرد. در نوع قطعی شرکت های ترخیض کار موجب ترخیض کالا موردنظر
فروش در خارج کشور می شوند و افراد در این نوع صادرات به پرداخت سود
بازرگانی و حقوق گمرکی ملزم نیستند و بایستی هزینه های ترخیض چون بارگیری،
تخلیه، تعرفه بندی و آزمایش کالا صورت گیرد.
در ترخیض صادراتی موقت افراد
کالا را برای شرکت در یک نمایشگاه، به دلیل تعمیر یا تکمیل ترخیض می نماید و
آن را ترخیص موقتی می نامند. در این نوع صادرات شاید کالا از مرز کشوری
خروج پیدا کند اما گاهی از قلمرو سیاسی کشور خروج پیدا نمی کند که از جمله
باید ارسال کالا به مناطق آزاد یا بازار مرزی اشاره کرد. از این رو صادرات
را نباید برای هر کالا ترخیص شده اطلاق کرد. بخشی از قلمرو ملی همچون فضای
هوایی، زمینی و دریایی همانند مناطق آزاد، بین مرز خاکی و بین خط ساحلی
ممکن است جز قلمرو گمرکی به شمار نروند.
یکی از ضرورت های ترخیض کالا برخورداری از کارت بازرگانی است. در کنار
کارت بازرگی افراد بایستی از مجوز ترخیض کالا نیز بهره ببرند و گمرک این
مجوز را در ترخیص کالا به سه دسته کالاهای مجاز صادراتی، کالاهای مشروط
صادراتی و کالاهای صادرات ممنوع تقسیم می کند. در نوع اول نیازی به مجوز
ترخیص نیست، در مورد دوم بایستی مجوزی در کار باشد در غیر این صورت ترخیصی
به ارمغان نخواهد آمد و در نوع سوم نیز هیچ کالاهایی در این دسته ترخیص نمی
شود زیرا ممنوع است.
گذشته از مجوزهای مذکور، مجوز قرنطینه نباتی و
دامی صادراتی نیز که با گواهی بهداشت نباتی همراه استف به درخواست خریدار
صادر می شود. گواهی باید توسط کارشناسان مربوط بررسی و تایید گردد و در
نهایت صادر شدن کارت گواهی نیز صورت می گیرد. این موضوع برای گواهی سازمان
دامپزشکی یا گواهی بهداشت دامی نیز عملکرد مشابه ای داشته و در آن برای
صادرات محصولات دامی چون داروها، غذای دام و برخی دیگر گواهی مربوطه صادر
می شود. این گواهی توسط کارشناسان دامپزشکی و زیر نظر وزارت کشاورزی جهت
ترخیص کالا انجام می گیرد. برای صادرات کالا استاندارد نیز می‌بایست گواهی
استاندارد کالا وجود داشته تا صادرات بدون مشکلی انجام گیرد. این گواهی
توسط موسسه استاندارد و سازمان تحقیقات صنعتی ایران صادر شده تا در ترخیص
کالا مورد اشاره از آن بهره گرفته شود.
در زمانی که کالای صادراتی موردنظر شامل مواد غذایی یا قراضه فلزی باشد
بایستی به طور حتم از سوی سازمان انرژی اتمی مجوزی کسب کرد. در صورتی که
کالا به شکل چند بسته با محتوا متفاوت باشد بایستی عدل بندی کالا صورت
گیرد.
زمانی که خریدار گواهی بازرسی کالا صادراتی
بخواهد این امر اگر بوسیله کمپانی های بین المللی SGS و یا BV انجام گیرد،
کالا ثبت سفاشی تفاوتی با کالا حمل شده ندارد. اگر بخواهیم به یکی از
مهمترین سندهای کالاهای صادراتی اشاره کنیم باید بارنامه حمل را نام برد و
به نوعی مجوزی جهت نقل و انتقال کالا صادراتی محسوب می شود. این نوع
بارنامه به زمینی، راه آهن، هوایی و دریایی تقسیم بندی می شود.
دیگر سند صادراتی مهمی که باید به آن توجه شود، سند سیاهه خرید بود که
بیشتر اطلاعات کالای صادراتی در آن درج می شود و این اطلاعات شامل مشخصات
خریدار و فروشنده، تعرفه کالا و قیمت آن خواهد شد.
و در نهایت باید به گواهی مبدا صادراتی اشاره داشت که صادرکننده می
بایست آن را به همراه کپی اظهارنامه گمرکی و بارنامه کالا به اتاق بازرگانی
محل مورد نظر مراجعه کند. با این حساب بایستی برای ترخیص کالای صادراتی
مجوزهای مختلفی را کسب کرد تا بدون هیچ مشکلی کالا موردنظر ترخیص شود.