هر نوع عمل یا اقدام ، برای مخفی کردن یا تغییر ظاهر و هویت نامشروع، به صورتی که وانمود شود منبع قانونی دارد پولشویی است.
پولشویی بر سه شکل تعریف میشود:
- تبدیل، مبادله و انتقال منافعی به منظور پنهان کردن منشا غیرقانونی آن، با علم به اینکه ناشی از ارتکاب جرم بوده. حال به طور مستقیم یا غیر مستقیم . کمک کردن به فرد مرتکب به طوری که شامل تبعات قانونی ارتکاب جرم نگردد.
- تحصیل، نگهداری، تملک یا استفاده از عواید حاصل از فعالیتهای غیرقانونی با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه ارتکاب جرم به دست آمده باشد.
- پنهان کردن یا کتمان ماهیت واقعی، منشا، منبع، محل، نقل و انتقال، جابجایی یا مالکیت منافعی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد.
انواع پولشویی:
- درونی : شامل گردش مالی کثیف از فعالیت مجرمانه در داخل یک کشور.
- بیرونی : شامل گردش مالی کثیف در سایر کشورها ک در خارج نیز شسته شده .
- صادر شونده : شامل گردش مالی کثیف از فعالیت مجرمانه در داخل یک کشور که به خارج از آن کشور رفته و تطهیر شده.
- واردشونده :شامل گردش مالی کثیف از فعالیت مجرمانه در سایر کشورها که در داخل خاک کشور مورد نظر شسته شود.
پولشویی کجا انجام میشود؟
- کریدور فعالیت مجرمانه
- فعال بودن بخش غیر رسمی اقتصاد
- عدم کارایی بخش فعال اقتصاد
- عدم وجود قانون
-
اثرات اقتصادی پولشویی:
- اخلال و بیثباتی در اقتصاد
- کاهش درآمد دولت
- کاهش کنترل دولت بر سیاستهای اقتصادی
- تغییر جهت سرمایهگذاریها و خروج سرمایهها از کشور
- تضعیف امنیت اقتصاد
- تضعیف بخش خصوصی و ایجاد موانعی برای خصوصی سازی
- تضعیف یکپارچگی بازارهای مالی
- تاثیر منفی بر نرخ بهره و ارز
- انتقال قدرت از دولت، بازار و مردم به مجرمان اقتصادی
-
سازمانهای بین المللی فعال در مبارزه با پولشویی عبارتند از:
FATF, IMF, UNODC, World Bank, BIS, BASEL, Moneyval, EURASIA, APG, INTERPOL, IMOLIN, EGMONT, WOLFSBERG
ویژگیهای جرم پولشویی:
- همیشه پولشویی جرم دوم است. یعنی برای ارتکاب این جرم باید جرم دیگری مثل قاچاق، آدم ربایی و …… صورت گیرد.به همین دلیل در دید عمومی جامعه زیاد به چشم نمیآید.
- پولشویی جرمی سازمان یافته است. سازمان یافته بودن این جرم بعد دیگری از مشکل تعقیق مجرمین را بدنبال دارد. پلیس و مراجع قضایی برای دستگیری مجرمین با یک سازمان پیچیده در رده بندیهای مختلف روبرو هستند.
- پولشویی جرمی فرا ملی است. درمبارزه با این جرم اهمیت همکاری بینالمللی سازمانهای مربوطه بسیار مهم و تاثیر گذار خواهد بود.
- پولشویی جرم متخصصین است. در سازمانهایی که پولشویی میکنند همیشه برای طبیعی جلوه دادن سلامت درآمدها از سازمانهای آبرومند مثل بانکها ،متخصصین بانکی، دفاتر وکالت و حسابرسی استفاده میشود.
- در تعریف پولشویی وجود یک سازمانیافتگی بسیار ضروری است و مشروع نشان دادن جرایم خرد را شامل نمیشود .
- ابعاد مختلفی دارد : علاوه بر بعد قضایی ، ابعاد اقتصادی، سیاسی و اخلاقی را نیز شامل میشود.